Nội dung kiến thức
I. Các loại lỗi sai
1. Lỗi sai khiến bảng cân đối thử vẫn cân bằng
- Lỗi bỏ sót giao dịch (Error of omission): Không ghi lại giao dịch đã phát sinh.
Ví dụ: Doanh nghiệp nhận được hóa đơn từ nhà cung cấp trị giá 250 USD và không ghi nhận. Ảnh hưởng của lỗi này là tổng nợ và tổng có trên Bảng cân đối thử của doanh nghiệp đều bị giảm 250 USD.
- Lỗi ghi nhầm tài khoản (Error of commission): Ghi bút toán Nợ hoặc Có vào nhầm tài khoản.
Ví dụ: Chi phí điện thoại 540 USD được ghi nợ vào tài khoản chi phí điện. Mặc dù tổng chi phí của doanh nghiệp không bị ảnh hưởng; tổng nợ và tổng có trên Bảng cân đối thử vẫn cân bằng nhưng chi phí điện thoại bị tính thấp hơn 540 USD và chi phí điện bị tính cao hơn 540 USD.
- Lỗi áp dụng nguyên tắc kế toán (Errors of principle): Định khoản một giao dịch sai tài khoản do không tuân thủ theo các nguyên tắc hoặc khái niệm kế toán.
Ví dụ: Chi phí sửa chữa nhỏ tài sản được ghi nhận vào nguyên giá tài sản dài hạn thay vì ghi vào chi phí của doanh nghiệp. Mặc dù tổng nợ vẫn bằng tổng có nhưng tài khoản chi phí sửa chữa bị ghi thấp hơn và nguyên giác tài sản bị ghi tăng lên.
- Lỗi tự bù trừ (Compensating errors): Một lỗi sai được bù trừ thành cân bởi một lỗi sai khác
2. Lỗi sai khiến bảng cân đối thử mất cân bằng
- Lỗi hoán đổi vị trí chữ số (Errors of transposition): Khi 2 chữ số trong một số bị thay đổi vị trí dẫn tới ghi nhận sai số liệu.
- Đã ghi bút toán nhưng:
- Sai số liệu của bên Nợ hoặc bên Có
- Bỏ sót bên Nợ hoặc bên Có
- Ghi hai lần bên Nợ hoặc hai lần bên Có
II. Cách sửa lỗi (Correcting of errors)
1.Dùng bút toán điều chỉnh (Journal Entries)
- Ghi nhận điều chỉnh bằng bút toán nhật ký.
- Dùng để sửa lỗi cả khi Trial Balance có hoặc không cân bằng.
Ví dụ: Lỗi bỏ sót hóa đơn $250 từ nhà cung cấp → Ghi nhận bút toán điều chỉnh.
Nợ TK Chi phí $250
Có TK Phải trả người bán $250
2. Tài khoản tạm thời/Tài khoản treo (Suspense accounts)
Để sửa chữa các lỗi sai làm bảng cân đối thử không cân, có thể sử dụng tài khoản treo khi chưa biết định khoản vào đâu số tiền sai. Đây là tài khoản tạm thời (temporary accounts) vì khi lỗi sai được xử lý, tài khoản treo sẽ được đóng và số đúng sẽ được định khoản trên bút toán ghi sổ.
Ví dụ: Mua văn phòng phẩm giá 1.460 USD đã thanh toán bằng tiền mặt. Kế toán đã nhập chính xác giảm tài khoản tiền mặt, nhưng chưa có mục chi phí nào được ghi nhận.
Giải thích:
- Kế toán đã ghi giảm tài khoản tiền mặt nhưng chưa ghi chi phí:
Có TK Tiền mặt: 1.460 USD
Như vậy, hai bên Nợ – Có đang chênh lệch 1.460 USD.
- Khi phát hiện chênh lệch nhưng chưa biết nguyên nhân, ghi:
Nợ Tài khoản tạm thời: 1.460 USD
- Khi sửa chữa vào đúng tài khoản chi phí, ghi:
Nợ TK Chi phí văn phòng phẩm: 1.460 USD
Có Tài khoản tạm thời: 1.460 USD

Đơn vị đào tạo ACCA, Thi tuyển dụng Kiểm toán, tư vấn tài chính Big4, Nonbig và Tiếng Anh giao tiếp, Ielts.
Với đội ngũ giảng viên là 100% ACCA Members cùng kinh nghiệm thực chiến trong lĩnh vực kế toán – kiểm toán và tài chính, KLE không chỉ mang đến kiến thức nền tảng vững chắc mà còn giúp học viên phát triển kỹ năng ứng dụng thực tế. Không chỉ là chương trình đào tạo truyền thống, KLE tạo ra một môi trường học tập thực tiễn, nơi mối quan hệ giữa người học và giảng viên không dừng lại ở giảng dạy kiến thức mà còn phát triển sâu hơn thành mối quan hệ Mentee – Mentor.