Kế toán và tài chính là hai lĩnh vực có mục tiêu và phạm vi công việc rất khác nhau. Hiểu rõ kế toán và tài chính khác nhau như thế nào giúp sinh viên và người mới đi làm định hướng đúng chuyên ngành, lựa chọn kỹ năng và chứng chỉ cần thiết để phát triển sự nghiệp bền vững.
Tổng quan về kế toán và tài chính
Kế toán là gì?
Kế toán là hệ thống thu thập, ghi chép, phân loại và tổng hợp các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong doanh nghiệp, từ đó lập nên các báo cáo tài chính phục vụ cho việc quản lý và ra quyết định.
Vai trò của kế toán không chỉ dừng lại ở việc “ghi sổ” mà còn giúp doanh nghiệp minh bạch tài chính, kiểm soát chi phí và đánh giá hiệu quả hoạt động.
Ba mảng quan trọng của kế toán gồm:
- Kế toán tài chính: ghi nhận và trình bày thông tin cho các đối tượng bên ngoài như nhà đầu tư, cơ quan thuế, ngân hàng, giúp các bên này đánh giá tình hình tài chính, khả năng sinh lời và mức độ an toàn của doanh nghiệp thông qua báo cáo tài chính.
- Kế toán quản trị: cung cấp thông tin phân tích cho nhà quản lý ra quyết định chiến lược nội bộ.
>>> Xem thêm: Kế toán Tài chính và Kế toán Quản trị có gì khác nhau?
- Kế toán thuế: tính toán và khai báo nghĩa vụ thuế tuân thủ theo quy định pháp luật.
Tài chính là gì?
Tài chính là lĩnh vực quản lý và tối ưu dòng tiền, nguồn vốn của cá nhân hoặc tổ chức, nhằm đạt được mục tiêu sử dụng vốn hiệu quả nhất. Nếu kế toán tập trung vào việc phản ánh bức tranh tài chính đã xảy ra, thì tài chính lại hướng tới hoạch định tương lai.
Vai trò chính của tài chính là phân bổ nguồn lực, dự báo rủi ro, và đưa ra các quyết định đầu tư, huy động vốn nhằm gia tăng giá trị cho doanh nghiệp hoặc cá nhân.
Các lĩnh vực quan trọng của tài chính bao gồm:
- Tài chính doanh nghiệp: quản lý vốn, chi phí, dự án đầu tư, cấu trúc vốn.
- Đầu tư: phân tích thị trường chứng khoán, trái phiếu, quỹ đầu tư.
>>> Xem thêm: Nên học tài chính ngân hàng hay kế toán?
Kế toán và tài chính khác nhau như thế nào?
Nhiều sinh viên và người mới đi làm thường băn khoăn: “Vậy tài chính khác kế toán như thế nào?”. Câu trả lời nằm ở mục tiêu và phạm vi công việc của hai lĩnh vực này. Nếu kế toán tập trung vào ghi nhận, phản ánh tình hình đã xảy ra, thì tài chính hướng tới hoạch định, phân tích và ra quyết định cho tương lai.
Dưới đây là bảng so sánh giúp hình dung rõ hơn sự khác biệt:
| Tiêu chí | Kế toán | Tài chính |
| Mục tiêu | Ghi nhận, phân loại, tổng hợp và lập báo cáo tài chính về tình hình đã xảy ra. | Hoạch định, phân bổ và tối ưu nguồn lực cho các mục tiêu tương lai. |
| Phạm vi công việc | Ghi chép nghiệp vụ, lập báo cáo tài chính, báo cáo thuế. | Phân tích dòng tiền, lập kế hoạch ngân sách, ra quyết định đầu tư, quản trị rủi ro. |
| Kỹ năng cần thiết | Chính xác, tuân thủ chuẩn mực, cẩn trọng trong ghi nhận số liệu. | Phân tích, dự báo, đánh giá rủi ro, kỹ năng tài chính định lượng. |
| Đối tượng sử dụng thông tin | Cơ quan thuế, kiểm toán, nhà quản lý nội bộ, nhà đầu tư bên ngoài. | Ban lãnh đạo, nhà đầu tư, ngân hàng – những người ra quyết định chiến lược. |
Cơ hội nghề nghiệp trong kế toán và tài chính
Kế toán và tài chính luôn nằm trong nhóm ngành có nhu cầu nhân sự cao, mở ra nhiều lựa chọn nghề nghiệp cho sinh viên và người mới tốt nghiệp.
Các vị trí phổ biến
Trong lĩnh vực kế toán:
- Kế toán viên: ghi nhận nghiệp vụ kinh tế phát sinh, theo dõi công nợ, thu – chi.
- Kế toán tổng hợp: tổng hợp số liệu từ các bộ phận, lập báo cáo tài chính định kỳ.
- Kế toán thuế: tính toán và khai báo nghĩa vụ thuế, làm việc trực tiếp với cơ quan thuế.
- Kế toán giá thành: tính giá vốn sản phẩm/dịch vụ, phục vụ quản trị chi phí.
- Kế toán quản trị: lập kế hoạch, phân tích số liệu phục vụ quyết định nội bộ.
- Kế toán kho, kế toán công nợ, kế toán tiền lương…: chuyên trách từng mảng nghiệp vụ cụ thể trong doanh nghiệp.
Trong lĩnh vực tài chính:
- Kiểm toán viên độc lập: làm việc tại các công ty kiểm toán, kiểm tra và xác nhận độ tin cậy của báo cáo tài chính.
- Kiểm toán nội bộ: kiểm soát tuân thủ, đánh giá hệ thống quản trị rủi ro trong doanh nghiệp.
- Chuyên viên tài chính doanh nghiệp: xây dựng kế hoạch tài chính, quản lý ngân sách, cân đối dòng tiền.
- Chuyên viên phân tích tài chính: phân tích hiệu quả hoạt động, định giá doanh nghiệp, hỗ trợ quyết định đầu tư.
- Chuyên viên ngân hàng – quản lý tín dụng: thẩm định hồ sơ vay, phân tích khả năng trả nợ của khách hàng.
- Quản lý quỹ, tư vấn đầu tư: xây dựng danh mục đầu tư, đưa ra khuyến nghị mua bán chứng khoán hoặc sản phẩm tài chính khác.
>>> Tìm hiểu thêm về cơ hội nghề nghiệp các ngành này tại:
Học kế toán ra làm gì? Để phát triển sự nghiệp thì cần kỹ năng gì?
Ngành kiểm toán: Học những gì và làm nghề gì?
Xu hướng thị trường lao động
- Doanh nghiệp ngày càng đòi hỏi kỹ năng phân tích số liệu, tư duy chiến lược và sử dụng công nghệ (Excel nâng cao, Power BI, phần mềm ERP).
- Các vị trí trong lĩnh vực tài chính – kế toán đòi hỏi sự hiểu biết chuẩn mực quốc tế để làm việc trong môi trường toàn cầu.
- Sự xuất hiện của AI và tự động hóa khiến công việc ghi chép thủ công giảm đi, trong khi kỹ năng phân tích, quản trị rủi ro và tư duy phản biện trở thành yếu tố cạnh tranh.
Yêu cầu về chứng chỉ nghề nghiệp
Để thăng tiến nhanh hơn trong ngành, nhiều nhà tuyển dụng ưu tiên ứng viên sở hữu chứng chỉ quốc tế:
- ACCA (Association of Chartered Certified Accountants): dành cho người làm kế toán – kiểm toán, được công nhận toàn cầu.
- CMA (Certified Management Accountant): tập trung vào kế toán quản trị và ra quyết định tài chính.
- CFA (Chartered Financial Analyst): chứng chỉ danh giá trong lĩnh vực phân tích đầu tư, quản lý quỹ.
>>> Tìm hiểu thêm về các loại chứng chỉ theo từng ngành nghề trong những bài viết sau:
Top chứng chỉ kế toán kiểm toán phổ biến nhất hiện nay
Chứng chỉ kiểm toán nội bộ CIA: Bí quyết trở thành chuyên gia kiểm toán quốc tế
Hướng dẫn đầy đủ về chứng chỉ hành nghề kiểm toán: Điều kiện thi và lộ trình học
Các chứng chỉ kiểm toán quốc tế cần thiết cho sự nghiệp
Việc đầu tư học tập và lấy chứng chỉ ngay từ khi còn là sinh viên hoặc người mới đi làm sẽ giúp rút ngắn con đường nghề nghiệp, tăng cơ hội ứng tuyển vào các tập đoàn, công ty đa quốc gia.
Trau dồi kiến thức gì để theo đuổi ngành kế toán hoặc tài chính?
Để xây dựng sự nghiệp bền vững trong lĩnh vực kế toán – tài chính, việc trang bị cả kiến thức nền tảng, kỹ năng phân tích và chuẩn bị chứng chỉ nghề nghiệp từ sớm là yếu tố quan trọng.
Kiến thức nền tảng cần nắm vững
- Nguyên lý kế toán: hiểu cách ghi nhận các giao dịch, định khoản và lập sổ sách.
- Phân tích tài chính: đọc – hiểu báo cáo tài chính, tính toán các chỉ số đánh giá sức khỏe doanh nghiệp.
- Thuế và luật doanh nghiệp: nắm được các sắc thuế cơ bản, quy định pháp lý liên quan.
- Quản trị rủi ro và ngân sách: lập kế hoạch chi phí, quản lý dòng tiền hiệu quả.
Kỹ năng bổ trợ quan trọng
- Excel và công cụ phân tích dữ liệu: sử dụng thành thạo hàm, pivot table, vẽ biểu đồ phân tích.
- Tư duy phản biện và giải quyết vấn đề: không chỉ ghi nhận số liệu mà còn đưa ra nhận định có cơ sở.
- Kỹ năng giao tiếp và trình bày: truyền đạt kết quả phân tích rõ ràng cho cấp quản lý hoặc nhà đầu tư.
Chuẩn bị chứng chỉ nghề nghiệp từ sớm
Bắt đầu sớm với các chứng chỉ quốc tế như ACCA là một cách tối ưu để phát triển sự nghiệp. ACCA không chỉ cung cấp kiến thức kế toán – tài chính chuyên sâu (từ nguyên lý cơ bản đến chiến lược nâng cao) mà còn rèn luyện kỹ năng nghề quan trọng như:
- Tư duy phân tích, lập kế hoạch tài chính.
- Quản trị rủi ro, ra quyết định chiến lược.
- Đạo đức nghề nghiệp và chuẩn mực quốc tế.
Việc học và thi ACCA ngay khi còn là sinh viên giúp tiết kiệm thời gian, tăng lợi thế cạnh tranh khi ra trường và mở ra cơ hội làm việc tại các tập đoàn, Big4 kiểm toán.
Chinh phục ACCA để hiểu sâu về cả kế toán và tài chính cùng KLE
Khi đã phân biệt rõ kế toán và tài chính khác nhau như thế nào, bước tiếp theo là trang bị kiến thức bài bản để có thể làm việc linh hoạt ở cả hai mảng. Chứng chỉ ACCA là lựa chọn hàng đầu giúp người học:
- Nắm vững nền tảng kế toán quốc tế (IFRS), đồng thời rèn luyện kỹ năng phân tích và hoạch định tài chính.
- Được đào tạo toàn diện về báo cáo tài chính, kiểm toán, quản trị rủi ro và quản lý chiến lược – những nội dung cốt lõi để làm việc trong doanh nghiệp, ngân hàng hay quỹ đầu tư.
- Gia tăng lợi thế cạnh tranh trong thị trường lao động với bằng cấp được công nhận toàn cầu.
Đối tượng: Khóa học ACCA tại KLE được thiết kế dành cho:
- Sinh viên từ năm 1 đến năm 4 theo học chuyên ngành Kế toán – Kiểm toán
- Sinh viên từ các ngành khác có sự quan tâm đến chứng chỉ này.
- Những người đã đi làm và muốn phát triển sự nghiệp theo tiêu chuẩn quốc tế.
Nội dung khóa học: Khóa học ACCA tại KLE cung cấp lộ trình học tập bài bản với các môn quan trọng như:
- F1 – Business & Technology (Kinh doanh và Công nghệ)
- F2 – Management Accounting (Kế toán Quản trị)
- F3 – Financial Accounting (Kế toán Tài chính)
- F4 – Corporate & Business Law (Luật Kinh doanh Toàn cầu)
- F5 – Performance Management (Quản trị Hoạt động)
- F6 – Taxation (Thuế Việt Nam)
- F7 – Financial Reporting (Lập Báo cáo Tài chính)
- F8 – Audit & Assurance (Kiểm toán và Dịch vụ Đảm bảo)
- F9 – Financial Management (Quản trị Tài chính)
Mục tiêu khóa học: Chương trình giúp học viên có nền tảng vững chắc để thi đậu các chứng chỉ ACCA, mở rộng cơ hội nghề nghiệp trong lĩnh vực tài chính – kiểm toán toàn cầu.
Điểm đặc biệt của các khóa học tại KLE là:
- Đội ngũ giảng viên (mentors) toàn ACCA Member cùng kinh nghiệm thực chiến được tích lâu dài: 100% mentors tại KLE đều là ACCA Members và nhiều người còn đảm nhiệm các vai trò quản lý tại các tập đoàn lớn, giúp bạn học từ kiến thức chuyên môn đến góc nhìn thực tiễn của ngành. Bên cạnh kiến thức, họ còn chia sẻ bí kíp chinh phục kỳ thi tuyển dụng tại Big4 và các tập đoàn tài chính hàng đầu.
- Phương pháp học Flipped Learning – đảo ngược hiệu quả: Học viên được cung cấp tài khoản online đồng thời trong quá trình học offline, được giảng trước toàn bộ kiến thức lý thuyết, thời gian trên lớp được hướng dẫn tìm hiểu, phân tích, thảo luận, đào sâu nghiên cứu các case study thực tế, các phần kiến thức nội dung chuyên sâu, được chữa full các dạng bài tập, cải thiện toàn bộ kỹ năng mềm, phản biện, thuyết trình, làm việc nhóm. Phương pháp đảo ngược chú trọng phần kỹ năng thực hành giải bài tập – kỹ năng quan trọng nhất của việc học và thi ACCA, từ đó học viên sẽ không phải tự mày mò cách giải bài tập tại nhà mà luôn được đồng hành và hướng dẫn trên lớp học, rút ngắn thời gian học và ôn thi. Với phương pháp học này, thời gian KLE đồng hành với học viên tăng lên gấp đôi (từ online đến offline, từ lý thuyết đến thực hành) so với 1 khóa học được triển khai như thông thường.
- Quản lý trải nghiệm” (Experience Manager) – học viên không đơn độc: Mỗi lớp học được hỗ trợ bởi đội ngũ Quản lý trải nghiệm lớp, luôn cắm chốt giải đáp các thắc mắc của học viên, từ nội dung bài học đến chiến lược ôn thi. Môi trường học tập tại KLE tương tác cao, bạn không chỉ học từ mentor mà còn được kết nối, học hỏi từ các anh chị đi trước.
Bên cạnh khóa học ôn thi ACCA, các bạn cũng thể tham khảo thêm một số chương trình học kết hợp lý thuyết chuyên sâu với thực hành thực tế theo chuẩn mực Big4 và doanh nghiệp lớn nữa tại KLE như:
- Khóa học “Học làm trợ lý kiểm toán”: Hướng tới sinh viên năm 3-4 hoặc người mới bắt đầu, tập trung rèn luyện kỹ năng lập working paper từ cơ bản đến nâng cao, được review cá nhân hóa và mô phỏng công việc thực tế của trợ lý kiểm toán. Học viên sẽ thực hành trực tiếp các phần hành quan trọng như kiểm tra chứng từ, xác nhận công nợ và hoàn thiện hồ sơ kiểm toán.
Qua bài viết, có thể thấy kế toán và tài chính khác nhau như thế nào không chỉ nằm ở cách ghi nhận hay phân tích số liệu mà còn ở vai trò ra quyết định trong doanh nghiệp. Hiểu đúng sự khác biệt này là bước khởi đầu để mỗi cá nhân xây dựng lộ trình nghề nghiệp phù hợp.
Nếu đã sẵn sàng trang bị kiến thức bài bản, hãy bắt đầu với chứng chỉ ACCA – chương trình quốc tế giúp bạn nắm vững kế toán, hiểu sâu tài chính và tự tin bước vào môi trường làm việc toàn cầu. Khám phá Chương trình đào tạo ACCA tại KLE và đăng ký học thử ngay hôm nay nhé!
———-
KLE Mentoring Program
Cơ sở 1: Số 9, ngõ Chùa Liên Phái, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội
Cơ sở 2: Số 3, phố Thọ Tháp, quận Cầu Giấy, Hà Nội.
Hotline: 097 7532090
Email: info@kle.edu.vn
Website: https://kle.edu.vn/
Đơn vị đào tạo ACCA, Thi tuyển dụng Kiểm toán, tư vấn tài chính Big4, Nonbig và Tiếng Anh giao tiếp, Ielts.
Với đội ngũ giảng viên là 100% ACCA Members cùng kinh nghiệm thực chiến trong lĩnh vực kế toán – kiểm toán và tài chính, KLE không chỉ mang đến kiến thức nền tảng vững chắc mà còn giúp học viên phát triển kỹ năng ứng dụng thực tế. Không chỉ là chương trình đào tạo truyền thống, KLE tạo ra một môi trường học tập thực tiễn, nơi mối quan hệ giữa người học và giảng viên không dừng lại ở giảng dạy kiến thức mà còn phát triển sâu hơn thành mối quan hệ Mentee – Mentor.
