“Work-life balance” – một cụm từ tưởng chừng quen thuộc nhưng lại ẩn chứa nhiều ý nghĩa đằng sau đó. Khi bắt đầu tìm hiểu về khái niệm này, không ít người thắc mắc: “Work-life balance thực sự là gì?”. Bài viết này sẽ giúp bạn giải mã ý nghĩa và tầm quan trọng của việc cân bằng cuộc sống và công việc.
Work-life balance là gì?
Work-life balance là một thuật ngữ Tiếng Anh nói về sự hòa hợp giữa công việc và cuộc sống cá nhân. Nó đòi hỏi mỗi cá nhân phải khéo léo sắp xếp thời gian, năng lượng để đảm bảo sự cân bằng giữa trách nhiệm công việc, nghĩa vụ gia đình, sức khỏe và sự phát triển bản thân.
Trong môi trường làm việc hiện đại, work-life balance được xem như một nguyên tắc và mục tiêu quan trọng. Tạo dựng một môi trường làm việc lý tưởng, nơi nhân viên có thể dung hòa hiệu quả giữa công việc và cuộc sống cá nhân, là chìa khóa để nâng cao hiệu suất và sự hài lòng của họ. Để đạt được điều này, sự linh hoạt và hỗ trợ từ phía doanh nghiệp đóng vai trò then chốt trong việc đáp ứng nhu cầu của nhân viên, giúp họ duy trì sức khỏe, sự hài lòng và hiệu quả công việc cao nhất.
“Work” đơn giản là những hoạt động kiếm sống, đáp ứng nhu cầu vật chất cho bản thân. “Life” là cuộc sống, là khoảng thời gian dành cho gia đình, bạn bè và bản thân. Trong xã hội hiện đại, với tốc độ phát triển chóng mặt, con người phải liên tục học hỏi, thích nghi để không bị tụt hậu. Chính vì vậy, “work-life balance” ngày càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.
Work-life balance thể hiện mong muốn của con người trong việc giảm bớt áp lực, căng thẳng từ công việc và cuộc sống cá nhân. Nó là sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống, nơi con người có thể cống hiến hết mình cho công việc, nhận được những khoản thu nhập và phúc lợi xứng đáng, đồng thời vẫn duy trì cuộc sống cá nhân viên mãn, không bị gò bó bởi thời gian.
Các loại work-life balance
Nghiên cứu năm 2014 của Google đã chỉ ra sự tồn tại của hai nhóm nhân viên chính trong doanh nghiệp: Segmentor và Integrator. Hai nhóm này có cách nhìn nhận và cân bằng cuộc sống – công việc hoàn toàn khác biệt.
Segmentor là những người thích tách biệt rõ ràng giữa công việc và cuộc sống cá nhân. Họ tập trung cao độ khi làm việc và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Khi tan sở, họ dành toàn bộ thời gian cho gia đình, bạn bè và sở thích cá nhân. Segmentor thường khó chịu khi bị làm phiền bởi công việc ngoài giờ làm và họ luôn cố gắng giữ giới hạn rõ ràng giữa hai mảng quan trọng này trong cuộc sống.
Integrator trái ngược hoàn toàn với Segmentor. Họ có xu hướng kết hợp công việc và cuộc sống cá nhân một cách tự nhiên. Integrator có thể kiểm tra email công việc vào buổi tối hoặc dành thời gian suy nghĩ về công việc khi đang ở bên gia đình. Họ cảm thấy thoải mái khi công việc lồng ghép vào cuộc sống và ngược lại.
Làm sao để đạt được work-life balance?
Dưới đây là những bí quyết giúp bạn cải thiện sự cân bằng giữa cuộc sống và công việc một cách hiệu quả. Hãy thử áp dụng từng bí quyết hoặc kết hợp nhiều bí quyết cùng lúc để tìm ra phương pháp phù hợp nhất với bản thân. Lưu ý rằng, việc tìm ra sự cân bằng hoàn hảo là một quá trình đòi hỏi sự kiên trì và nỗ lực theo thời gian.
1. Tạm dừng để nhìn nhận lại
Dành thời gian để thấu hiểu sự tác động lẫn nhau giữa các khía cạnh khác nhau trong cuộc sống của bạn là bước đầu tiên để tạo nên sự cân bằng và hài lòng. Hãy tạm dừng và dành thời gian để soi chiếu lại tình hình công việc, cuộc sống hiện tại của bạn, đồng thời lắng nghe tiếng nói bên trong để cảm nhận bản thân đang thực sự cảm thấy thế nào.
Để có được cái nhìn sâu sắc hơn, hãy dành thời gian suy ngẫm những câu hỏi như:
- Liệu tôi có đang dành đủ thời gian chất lượng cho những điều mình thực sự đam mê?
- Tôi có đầu tư đủ thời gian và tâm sức cho những người hoặc những việc quan trọng đối với mình hay không?
- Mục tiêu nghề nghiệp và cá nhân của tôi còn phù hợp hay không? Tại sao?
- Lĩnh vực nào khiến tôi cảm thấy bế tắc nhất? Nguyên nhân gốc rễ của sự bế tắc này là gì?
Ghi lại những suy nghĩ và cảm xúc khi bạn suy tư về những câu hỏi cá nhân này là một cách hiệu quả để xác định những khía cạnh cần điều chỉnh trong cuộc sống. Thông qua quá trình tự vấn này, bạn sẽ dần dần hiểu rõ hơn về tình trạng hiện tại của bản thân và từ đó có thể đưa ra những quyết định phù hợp để hướng đến sự cân bằng và hài lòng trong cuộc sống.
2. Sắp xếp thứ tự ưu tiên
Sau khi xác định được những khía cạnh cần điều chỉnh trong cuộc sống, bước tiếp theo là sắp xếp các vấn đề theo thứ tự ưu tiên. Hãy dành thời gian để suy ngẫm những câu hỏi sau để có được sự sắp xếp hiệu quả:
- Điều gì thực sự quan trọng đối với tôi và liệu tôi có đang dành đủ thời gian cho những điều đó hay không?
- Tôi đã đặt ra ranh giới cho bản thân trong công việc và cuộc sống chưa? Liệu có những việc tôi luôn sẵn sàng thực hiện mà không cần thương lượng?
- Làm thế nào để tôi có thể điều chỉnh cách sử dụng thời gian và năng lượng để đảm bảo rằng tôi đang dành đủ cho các mục tiêu và mối quan hệ quan trọng?
Việc sắp xếp ưu tiên giúp bạn tập trung vào những điều thực sự quan trọng, tránh lãng phí thời gian và sức lực cho những việc không mang lại giá trị lâu dài. Hãy dành thời gian để trả lời những câu hỏi này một cách trung thực và cởi mở, bạn sẽ dần nhận ra những điều cần thay đổi để đạt được sự cân bằng và hài lòng trong cuộc sống
3.Quản lý thời gian của bạn
Sau khi xác định được các thứ tự ưu tiên trong cuộc sống, bước tiếp theo là tìm kiếm phương pháp quản lý thời gian hiệu quả để biến những ưu tiên đó thành hiện thực. Dù mục tiêu của bạn là dành nhiều thời gian hơn cho công việc để thăng tiến hay giảm thiểu thời gian kiểm tra email ngoài giờ bằng cách thiết lập ranh giới rõ ràng, điều quan trọng là bạn phải tìm ra cách thức phù hợp để tối ưu hóa thời gian của bản thân.
Hãy dành thời gian để đánh giá cách bạn sử dụng thời gian hiện tại và điều chỉnh lịch trình nếu cần thiết. Bạn có thể áp dụng phương pháp “chặn thời gian” để tập trung hoàn toàn vào một nhiệm vụ cụ thể trong một khoảng thời gian nhất định, hoặc sử dụng hệ thống ma trận để sắp xếp các ưu tiên khi có những công việc mới bất ngờ xuất hiện. Tham khảo thêm các phương pháp quản lý thời gian hiệu quả để nâng cao năng suất và sức khỏe của bạn.
4. Thiết lập giới hạn
Việc thiết lập ranh giới rõ ràng là chìa khóa để quản lý thời gian hiệu quả và bảo vệ sự cân bằng trong cuộc sống. Hãy chủ động vạch ra ranh giới cho các hoạt động của bạn, đồng thời thông báo cho những người liên quan để đảm bảo sự thấu hiểu và tôn trọng lẫn nhau.
Ví dụ, bạn có thể đặt ra quy tắc không phản hồi tin nhắn công việc sau khi đã qua giờ làm việc và rời khỏi văn phòng. Tương tự, trong các mối quan hệ cá nhân, bạn có thể thông báo cho bạn bè rằng bạn sẽ không trả lời tin nhắn trong khi tập thể dục, nhưng họ có thể gọi điện nếu có việc gấp.
Thiết lập ranh giới không chỉ giúp bạn tập trung vào công việc và tận hưởng thời gian rảnh rỗi mà còn thể hiện sự tôn trọng bản thân và thời gian của bạn. Hãy nhớ rằng, bạn hoàn toàn có quyền lựa chọn cách sử dụng thời gian của mình và không cần phải luôn “sẵn sàng” đáp ứng mọi yêu cầu.
5. Hành động, đánh giá và lặp lại
Quỹ thời gian và ưu tiên của bạn sẽ thay đổi theo từng giai đoạn và tình huống cụ thể. Do đó, điều quan trọng là bạn cần thường xuyên nhìn nhận, đánh giá và điều chỉnh cách thức thực hiện work-life balance để đảm bảo sự phù hợp và hiệu quả.
Hãy biến work-life balance thành một hành trình học hỏi và phát triển bản thân. Luôn giữ cho tâm trí cởi mở, sẵn sàng tiếp thu những điều mới và điều chỉnh hướng đi khi cần thiết. Nhờ vậy, bạn sẽ có thể duy trì trạng thái cân bằng hài hòa giữa công việc và cuộc sống một cách lâu dài và bền vững.
Work-life balance là một hành trình cần sự nỗ lực và kiên trì. Hãy bắt đầu từ những thay đổi nhỏ nhất, sắp xếp thời gian h lý, học cách từ chối những yêu cầu không cần thiết, và dành thời gian cho bản thân, gia đình và những điều mình yêu thích. Hãy biến work-life balance trở thành một phần của lối sống để tận hưởng cuộc sống một cách trọn vẹn nhất!
